Insulina i glukagon – jak działają?

Insulina i glukagon to dwa ważne hormony, które pomagają w regulacji poziomów cukru we krwi i organizmie. Cukier, który pojawia się w naszych krwiobiegach pochodzi głównie z jedzenia. Podróżuje przez krwiobieg, aby zapewniać energię komórkom, narządom i tkankom. Hormony te działają wspólnie w celu zbilansowania stężenia glukozy we krwi, utrzymują glukozę w wąskim zakresie, którego potrzebujemy.

Insulina i glukagon działają wspólnie

Obydwa hormony działają wspólnie w tzw. pętli ujemnego sprzężenia zwrotnego. W czasie takiego procesu jedno zdarzenie wywołuje kolejne, które z kolei wywołuje kolejne i tak dalej. Dzięki czemu poziom cukru jest w ryzach i w optymalnym dla organizmu zakresie. W przypadku zdrowego człowieka harmonia pomiędzy tymi hormonami sprawia, że jego glikemie mieszczą się w granicach normy.

Jak działa insulina?

W trakcie i po spożyciu pokarmów (głównie złożonych z węglowodanów) poziom cukru we krwi wzrasta. Trzustka w odpowiedzi na podniesienie glukozy rozpoczyna wydzielanie insuliny. Po chwili, gdy insulina w krwiobiegu zaczyna działać następuje obniżenie poziomu glukozy we krwi. Insulina jest hormonem odpowiedzialnym za „wpuszczenie” krążącego we krwi cukru do wnętrza komórek i tkanek. Ok. 4 do 6 godzin po posiłku poziom cukru we krwi w odpowiedzi na insulinę zaczyna spadać poniżej normy – komórki trzustki zaczynają wydzielać glukagon.

Jak działa glukagon?

Niektóre komórki używają glukozy jako paliwa, inne komórki takie jak wątroba czy mięśnie odkładają nadmiar cukru jako glikogen. W rzeczywistości nasze ciała zużywają glikogen na energię pomiędzy posiłkami.

Glukagon to hormon którego zadaniem jest uwolnienie zapasów glukozy zmagazynowanej wcześniej w wątrobie. Spadek cukru aktywuje komórki A wysp trzustkowych, które zaczynają wydzielać glukagon – zmagazynowany w wątrobie glikogen zamieniany jest w glukozę. Zadaniem glukagonu jest więc ochrona organizmu przed drastycznym spadkiem cukru w okresach po posiłku, przy wysiłku lub w czasie okresów, w których nie jemy (np. posty przerywane). Dzięki tej współpracy u zdrowego człowieka nie dochodzi do spadków stężenia glukozy poniżej poziomów, który mógłby być niebezpieczny dla naszego mózgu.

Cała pętla zwrotna pomiędzy insuliną a glukagonem jest w ciągłym ruchu. Utrzymuje poziom glukozy we krwi na bezpiecznych dla organizmu poziomach, upewniając się że nasze ciało ma ciągle dostępną energię potrzebną do funkcjonowania.

Insulina i glukagon a zaburzenia gospodarki cukrowej

Umiejętność naszego ciała do regulacji poziomów glukozy to niesamowity wyczyn metaboliczny. Niestety u niektórych osób omówiona pętla insulina – glukagon nie działa prawidłowo. Cukrzyca typu 1 i cukrzyca typu 2 to dwie dobrze znane przypadłości i choroby poprzez które następuje zaburzenie równowagi cukrowej. Cukrzyca i insulinooporność to grupa chorób, w który działanie lub produkcja insuliny jest zaburzona, czego skutkiem jest wyłączenie glukagonu. Kiedy pętla zwrotna jest zaburzona i współpraca insuliny i glukagonu nie przebiega w sposób planowy, może to prowadzić do wysokich i niebezpiecznych stężeń glukozy we krwi.

Wiedza na temat funkcjonowania swojego ciała i gospodarki cukrowej pomaga pozostać dłużej zdrowszym. Insulina i glukagon to dwa krytyczne hormony, które utrzymują równowagę cukru w organizmie. Wiedza o sposobie ich działania jest pomocna w unikaniu i zapobieganiu insulinooporności i cukrzycy. Jeżeli masz jakieś pytania odnośnie insuliny, glukagonu i sposobu ich wspólnego działania warto porozmawiać ze swoim lekarzem.

Obraz allinonemovie z Pixabay
Zdjęcie autorstwa RF._.studio z Pexels

Powiązane

Ćwiczenia – 7 sygnałów, że powinieneś ćwiczyć więcej

Zdrowe jelita – zdrowy organizm

Woda w diecie – jej rola i właściwości